0
تومان
0
تومان

سازمان ماتریسی چیست؟ ویژگی‌های مثبت و منفی سازمان‌های ماتریسی

سازمان ماتریسی چیست؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

()

ساختار سازمان ماتریسی یکی از پیچیده‌­ترین ساختارهای گزارشگری است که یک شرکت می­‌تواند اجرا کند. در ادامه بخوانید تا بدانید چرا یک شرکت ممکن است ساختار سازمان­‌های ماتریسی را برای مجموعه و کارکنان خود اجرا کند.

سازمان ماتریسی چیست؟

ساختار سازمان ماتریسی یک ساختار شرکتی است که در آن روابط گزارش­‌دهی به عنوان یک شبکه یا ماتریس به جای سلسله مراتب سنتی ایجاد می­‌شود. به‌­عبارت‌­دیگر، کارکنان اغلب روابط گزارش­‌دهی دوگانه با یک مدیر عملکردی و یک مدیر محصول دارند. یک سازمان حرفه‌ای عملکردی صعودی دارد. و سازمان‌های ماتریسی در مسیر رشد به سمت حرفه‌ای شدن پیش می‌روند.

نمونه‌ای از ساختار سازمان ماتریسی

در دهه 1970، فیلیپس، یک شرکت الکترونیک هلندی چندملیتی، مدیریت ماتریسی را با مدیرانش ایجاد کرد، که هم به یک مدیر جغرافیایی و هم به مدیر بخش محصول گزارش می‌­دادند. بسیاری از شرکت‌های بزرگ دیگر، از جمله کاترپیلار تراکتور، هواپیمای هیوز، و تگزاس اینسترومنتز نیز گزارش‌هایی را در راستای عملکرد و پروژه ایجاد کرده‌اند.

مزایای سازمان ماتریسی
ساختار سازمان‌های ماتریسی

مزایای سازمان ماتریسی

در یک سازمان ماتریسی، مدیریت به جای رتبه­‌بندی پرسنل در خطوط عملکردی، جغرافیایی یا محصول، هر دو را دارد. کارکنان به یک مدیر عملکردی که می­‌تواند در مهارت‌­ها کمک کند و به اولویت­‌بندی و بررسی کار کمک کند، و مدیر محصولی که پیشنهادات محصول شرکت را هدایت می­‌کند، گزارش می‌­دهند. ساختار سازمان ماتریسی مزایایی به همراه دارد:

  • منابع را می‌­توان به طور موثر به عنوان کارشناسان و تجهیزات بین پروژه­ش‌‌ها به اشتراک گذاشت.
  • محصولات و پروژه­‌ها به‌­طور رسمی در بخش‌­های عملکردی هماهنگ می‌­شوند.
  • کارمندان با افراد زیادی در تماس هستند که به اشتراک­‌گذاری اطلاعات کمک می­‌کند و می‌­تواند روند تصمیم‌­گیری را سرعت بخشد.
  • کارمندان باید به طور مستقل کار کنند و در میان روسای رقیب خود کمی مدیریت داشته باشند. این کار می­‌تواند انگیزه و تصمیم­‌گیری را در کارکنانی که از آن لذت می­‌برند، افزایش دهد.

معایب سازمان ماتریسی

ساختار سازمان ماتریسی اغلب به دلیل کشش متناقض منابع، چالش‌برانگیزترین شکل سازمان، برای کار در نظر گرفته می‌شود. درگیری‌ها می‌­تواند به جنگ و دشواری در تعیین مسئولیت منجر شود. معایب اصلی ساختار ماتریسی عبارتنداز:

  • تعیین اینکه چه کسی مسئول نتایج مالی عملیاتی است می­‌تواند دشوار باشد و روابط گزارش­‌دهی دوجانبه حسابداری بهای تمام شده را پیچیده‌­تر می‌­کند.
  • گروه دوم مدیران هزینه­‌ها را افزایش می‌­دهد.
  • تغییرات مکرر در روابط گزارش‌دهی می‌تواند برای کارکنان چالش‌­برانگیز باشد، زیرا اولویت‌های محصول تغییر می‌کند و کارکنان به محصولات جدید اختصاص می‌یابند. این تغییرات می‌­تواند روابط کاری را مختل کرده و با بازتعریف روابط کاری منجر به ضررهای اولیه شود.
  • روابط گزارش متناقض می‌­تواند منجر به جنگ قدرت برای منابع انسانی شود. همچنین ممکن است هنگام واکنش به تغییرات بازار به دلیل تعداد افرادی که باید در تصمیم‌­گیری دخیل باشند، زمان تاخیر وجود داشته باشد.
سازمان ماتریسی چگونه کار می کند؟
طرز عملکرد سازمان‌های ماتریسی

این نوع سازمان چگونه کار می‌­کند؟

سازمان‌­های ماتریسی حداقل دو ساختار سلسله‌­مراتبی دارند. اگرچه ممکن است در ابتدا گیج­‌کننده به نظر برسد، اعضای تیم معمولاً یک مدیر اصلی برای بخشی که به آن گزارش می‌­دهند‌، دارند.

عملکرد آن مشابه ساختار کاری سنتی است. به عنوان مثال، اعضای تیم که در بخش فناوری اطلاعات کار می‌­کنند، به مدیر فناوری اطلاعات گزارش می­‌دهند و او نیز به نوبه خود به معاون بخش مربوطه گزارش می­‌دهد. در نهایت، تمام خطوط گزارش به مدیرعامل ختم می‌­شود.

پیشنهاد می‌شود از صفحه خدمات آموزش سازمانی دکتر امیرحسین مظاهری بازدید نمایید

بااین حال، برخلاف ساختار سلسله‌­مراتبی سنتی، در ساختار سازمان ماتریسی ، اعضای تیم به مدیران پروژه نیز گزارش می‌­دهند. اجرای یک پروژه اغلب مستلزم بسیج مهارت­‌های اعضای بخش­‌های مختلف است: فناوری اطلاعات، بازاریابی، امورمالی و غیره. بنابراین منطقی است که برای هر پروژه یک مدیر واحد داشته باشیم.

انواع سازمان ماتریسی
سازمان‌های ماتریسی ضعیف، متوسط و قوی

انواع مختلف سازماندهی ماتریسی

سه نوع سازمان ماتریسی وجود دارد که هر کدام اختیارات کم و بیش به مدیر پروژه می­‌دهند. برای روشن شدن چیزها، می­‌توانید این اشکال مختلف سازماندهی را در مقیاسی تجسم کنید که مدیر پروژه و مدیر بخش هر کدام در انتهای کار خود بر روی آن ایستاده‌اند.

انواع ساختارهای ماتریسی

  • سازمان ماتریسی ضعیف

سیستمی است که در آن مدیر پروژه کمترین قدرت تصمیم‌­گیری را در مقایسه با سایر اشکال سازماندهی ماتریسی دارد. زمانی که مدیر پروژه اختیارات محدودی بر آن داشته باشد، بودجه و برنامه زمان­‌بندی پروژه تحت مسئولیت رئیس بخش باشد، ما از یک ماتریس ضعیف صحبت خواهیم کرد. اجرای یک طرح ارتباطی می­‌تواند به حفظ ارتباطات روان در چارچوب این نوع سازمان کمک کند.

  • سازمان ماتریسی متعادل

در این سیستم، رئیس بخش و مدیر پروژه دارای اختیارات مساوی هستند و اعضای تیم به هر دوی آن­ها گزارش می­‌دهند. بنابراین، ارتباطات بین همه افراد مسئول بازمی‌­ماند، که به پروژه اجازه می­‌دهد بدون ­مشکل به جلو برود.

  • سازمان ماتریسی قوی

در این سازمان ماتریسی، مدیر پروژه بیشترین قدرت تصمیم‌­گیری را در اختیار دارد، درحالی­که مدیر بخش اختیارات محدودتری دارد. این قوی­‌ترین ساختار سازمان ماتریسی است. توجه داشته باشید که اگرچه تصمیم­‌گیری کلیدی به عهده رئیس بخش نیست، او همچنان می­‌تواند بر پروژه نظارت کند.

چقدر این پست مفید بود؟

روی یک ستاره کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!

میانگین امتیاز / 5. تعداد آرا:

اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

جدیدترین دوره های آموزشی

دوره جامع کوچینگ سوئیسی