به دلیل ورود به دنیای سرمایه‌گذاری لازم است تا اصطلاحات و مفاهیم مهم هر حوزه‌ای را یاد بگیرید. این امر در مورد دنیای عظیم سرمایه‌گذاری بورس نیز صادق است. یکی از مفاهیم اولیه و مهم بورس نیز دانستن درباره بازار اول، بازار دوم و تفاوت بین آن‌هاست. در ادامه به توضیح و بررسی این مسائل می‌پردازیم.
تعریف بازار اول و بازار دوم
در بازار اول بورس، شرکت‌ها برای اولین بار نام خود را ثبت کرده و در آن فعالیت می‌کنند. به بیان دیگر مردم و سهامداران برای اولین بار می‌توانند اوراق‌قرضه و سهام این شرکت‌ها را خریداری کنند. در بازار اولیه، شما می‌توانید اوراق بهادار را مستقیماً از ناشر خریداری کنید.
پس از آن که سهام یک شرکت در بازار اول مورد معامله قرار گرفت؛ مجدداً وارد بازار دوم می‌شود. حضور در این بازار منوط به این است که شرکت‌ها شروط متفاوت از بازار اول را داشته باشند. مشخصه اصلی بازار دوم، این است که معاملات بین سرمایه‌گذاران انجام می‌شود و دیگر ناشر و شرکت‌های صادرکننده معامله در آن دخالت ندارند.
تفاوت بازار اول و بازار دوم بورس
میزان سرمایه شرکت‌ها، مهم‌ترین عامل در تفاوت بین بازار اول و دوم بورس است. در صورت داشتن 100 میلیارد تومان سرمایه از پیش ثبت‌شده، یک شرکت می‌تواند وارد بازار اول بورس شود. قیمت‌ها در بازار اول از قبل تعیین می‌شوند.این امر در بازار دوم متفاوت است. تعیین قیمت‌ها در بازار دوم بر عهده نیروهای اساسی عرضه و تقاضا صورت می‌گیرد. باید بدانید که میزان سرمایه تنها شرط ورود به بازار اول نیست. درواقع شروط دیگری نیز وجود دارد که شرکت‌ها موظف به رعایت آن‌ها هستند.
شرایط لازم برای حضور در بازار اول بورس
بازار اول بورس خود به دو دسته بازار اصلی و بازار فرعی تقسیم می‌شوند. ورود به هر کدام از این دو بازار نیز شرایط خاص خود را دارد. ابتدا به بررسی شروط ورود به بازار اصلی می‌پردازیم.
شرایط لازم برای حضور در بازار اصلی بورس
- نداشتن زیان انباشته
- داشتن حداقل 100 میلیارد تومان سرمایه از پیش ثبت‌شده
- داشتن 20 درصد سهام شناور
- داشتن حداقل 1000 سهام‌دار
- تقسیم تمام سرمایه شرکت به سهام عادی
- در نظر نگرفتن سهام خاص برای بعضی از مشتریان
- داشتن نسبت 30 درصدی حقوق سهامداران، نسبت به کل دارایی‌های شرکت
- داشتن سه سال سابقه فعالیت پیش از ورود به بورس در حوزه صنعت مربوط به خود و تغییر ندادن حوزه فعالیت در طی این دوره
- داشتن حداقل شش ماه مأموریت توسط حداقل دو نفر از مدیران فعلی شرکت
- سودآور بودن در حداقل سه دوره مالی پشت‌سرهم (حداقل دو دوره آن باید سال مالی کامل باشد)
- وجود چشم‌انداز روشن از سودآور بودن و فعالیت شرکت
شرایط لازم برای حضور در بازار فرعی بورس
- نداشتن زیان انباشته
- داشتن حداقل 50 میلیارد تومان سرمایه از پیش ثبت‌شده
- داشتن 15درصد سهام شناور
- داشتن حداقل 750 سهام‌دار
- تقسیم تمام سرمایه شرکت به سهام عادی
- درنظرنگرفتن سهام خاص برای بعضی از مشتریان
- داشتن نسبت 20 درصدی حقوق سهامداران نسبت به کل دارایی‌های شرکت
- داشتن سه سال سابقه فعالیت پیش از ورود به بورس در حوزه صنعت مربوط به خود و تغییرندادن حوزه فعالیت در طی این دوره
- داشتن حداقل شش ماه مأموریت توسط حداقل دو نفر از مدیران فعلی شرکت
- سودآور بودن در حداقل سه دوره مالی پشت‌سرهم (حداقل دو دوره مالی منتهی به پذیرش)
- وجود چشم‌انداز روشن از سودآور بودن و فعالیت شرکت
شرایط لازم برای ورود به بازار دوم بورس
اگرچه ورود به بازار دوم نسبت به بازار اول مزیت‌های کمتری دارد، اما نباید فراموش کرد که حضور در این بازار نیز از فرابورس بهتر است. از همین‌رو، تلاش برای ورود به آن نیز می‌تواند حائز اهمیت باشد. شرایط لازم برای ورود به بازار دوم بورس شامل موارد زیر است:
- نداشتن زیان انباشته
- داشتن حداقل 20 میلیارد تومان سرمایه از پیش ثبت‌شده
- داشتن 10 درصد سهام شناور
- داشتن حداقل 250 سهام‌دار
- تقسیم تمام سرمایه شرکت به سهام عادی
- درنظر نگرفتن سهام خاص برای بعضی از مشتریان
- داشتن نسبت 15درصدی حقوق سهامداران نسبت به کل دارایی‌های شرکت
- داشتن دو سال سابقه فعالیت پیش از ورود به بورس در حوزه صنعت مربوط به خود و تغییر ندادن حوزه فعالیت در طی این دوره
- داشتن حداقل شش ماه مأموریت توسط حداقل دو نفر از مدیران فعلی شرکت
- سودآور بودن در حداقل سه دوره مالی پشت‌سرهم (حداقل یک دوره مالی منتهی به پذیرش)
- وجود چشم‌انداز روشن از سودآور بودن و فعالیت شرکت
سخن پایانی
شرکت‌ها برای ورود به بازار اول و بازار دوم بورس باید موارد مهمی را رعایت کنند. میزان سرمایه اولیه، سهام شناور، تعداد سهامداران لازم و… از جمله مواردی است که موجب تفاوت بازار اول و دوم بورس برای ورود شرکت‌ها می‌شود. شایان‌ذکر است که ملاک‌های گفته شده برای ورود به بازار اصلی و فرعی اول نیز تفاوت دارد.
برای خرید دوره جامع سرمایه‌گذاری و پول، روی تصویر بزنید.
