یکی از نکات کلیدی برای موفقیت در زندگی، ایجاد ارتباط مؤثر با مردم است. از همین رو خجالتی بودن یکی از موانع بزرگ به‌حساب می‌آید. اگر که با چنین مشکلی مواجه هستید و میخواهید بدانید چگونه خجالتی نباشیم؟ در ادامه با ما همراه باشید تا با دلایل خجالتی بودن، تفاوت آن با درون‌گرایی و اقدامات مؤثر برای درمان آشنا شوید.
علت‌های خجالتی بودن
عواملی که موجب خجالتی بودن یک فرد می‌شود بسیار عمیق بوده و باید مورد بررسی دقیق توسط یک درمانگر قرار بگیرد. بااین‌حال می‌توان گفت که دو عامل نداشتن اعتماد به نفس و ترس افراطی از قضاوت دیگران در میان اکثریت افراد خجالتی یکسان است. برخی عوامل تأثیرگذار دیگر بر کم‌رویی شامل موارد زیر است:
- فقر
- نقص‌عضو یا مشکلی جسمانی
- کنترل‌گری بیش از حد والدین
- سرزنش و تنبیه فرزندان
تفاوت درون‌گرایی و خجالتی بودن
بسیاری از افراد تصور می‌کنند تمامی اشخاصی که تمایلی به برخوردهای گرم و صمیمانه ندارند از ارتباط گرفتن خجالت می‌کشند. این تصور غلط موجب می‌شود تا بسیاری از والدین فشار زیادی به کودکان و نوجوانان خود بیاورند تا نقاب اجتماعی بودن را بر روی صورت خود بزنند.
در اصل تفاوت زیادی بین یک شخصیت درون‌گرا و شخصیت کم‌رو وجود دارد. فردی که درون‌گراست تمایلی به برقراری رفتارهای بسیار صمیمانه با افراد دیگر ندارد. در واقع ترس و اضطراب بیش از حدی در او هنگام صحبت‌کردن با دیگران به وجود نمی‌آید. این در حالی است که فرد خجالتی برخلاف تمایل خود نمی‌تواند با انسان‌های دیگر صحبت کند.
تست خجالتی بودن
با استفاده از آزمون زیر می‌توانید تشخیص دهید که میزان خجالتی بودن شما به چه میزان است.
|
تعداد سؤالات |
سؤالات |
مخالفم |
تا حدی موافقم |
کاملاً موافقم |
|
1 |
در نزدیکی من اگر فردی ناآشنا رفتار مسخره‌ای داشته باشد مرا خشمگین می‌کند |
|||
|
2 |
در میان جمع به‌تنهایی آواز نمی‌خوانم |
|||
|
3 |
از این که افراد به من در حال کارکردن نگاه کنند خجالت‌زده می‌شوم |
|||
|
4 |
این که قبل از دوستانم در یک مهمانی حاضر شوم یا زودتر از دیگران آن جا را ترک کنم، مرا ناراحت می‌کند |
|||
|
5 |
در آینه نگاه‌کردن، آخرین کاری است که پیش از خروج از منزل انجام می‌دهم |
|||
|
6 |
اگر من را از میان حاضران در یک سالن انتخاب کنند، بعید است که به روی صحنه بروم |
|||
|
7 |
نه شنیدن از دیگران با صدای بلند در یک جمع مرا خجالت‌زده می‌کند |
|||
|
8 |
در جمع دیگران اگر بیش از چند ثانیه در برابر آینه بایستم، احساس خجالت‌زدگی به سراغم می‌آید |
تفسیر تست خجالتی بودن
نحوه امتیازدهی به سؤالات فوق به شرح زیر است:
مخالفم: یک امتیاز
تا حدی موافقم: دو امتیاز
کاملاً موافقم: سه امتیاز
نوع امتیازات:
امتیاز بین 8 تا 11: این امتیاز نشان می‌دهد که میزان کم‌رویی شما پایین است.
بین 12 تا 18: متوسط‌بودن میزان کم‌رویی شما موجب شده تا اندکی به نظرات دیگران اهمیت بدهید.
امتیاز بین 19 تا 24: این میزان از امتیاز، بیانگر بالابودن میزان خجالتی بودن در شماست. از همین رو بهتر است برای کاهش آن اقدامات درمانی را آغاز کنید.
چهار روش مؤثر برای غلبه بر خجالت
چهار روش زیر برای غلبه بر خجالت از مؤثرترین تکنیک‌ها هستند اما پیش از انجام آن‌ها باید نکته مهمی را در نظر بگیرید. در این راه باید بدانید که قرار است کلی شکست را متحمل شوید. بنابراین باید کفش‌های آهنین به پا کرده و با استمرار فراوان تلاش کنید تا بر خجالتی بودن خود غلبه کنید. پنج روش غلبه بر خجالتی بودن به شرح زیر است:
1-صحبت را با افراد صمیمی و نزدیک به خود شروع کنید
سعی کنید تا ارتباط بیشتری را با افراد صمیمی و نزدیک به خود برقرار کنید. آن‌ها را دعوت کنید تا ساعات بیشتری را در کنار هم بگذرانید. در این راه نسبت به زبان بدن و تماس چشمی خود با آن‌ها توجه بیشتری نمایید. پس از گذشت مدت زمانی دوستان جدید خود را به‌منظور برقراری ارتباط دعوت کنید.
2- جلوی آینه تمرین کنید
شاید ابتدا این روش احمقانه به نظر برسد اما بر اساس تحقیقات مختلف، یکی از مؤثرترین روش‌ها شناخته شده است. در واقع شروع مکالمه از سخت‌ترین بخش‌های آن است. از همین رو تمرین مکالمه در جلوی آینه می‌تواند به شما کمک کند تا حدی استرس خود را کاهش دهید. واقعیت جالب این است که اکثر مکالماتی که در جلوی آینه تمرین می‌کنید با زمانی که مکالمه را با فرد موردنظر آغاز می‌کنید، یکسان پیش نمی‌رود. از همین رو باید در چنین مواقعی به مکالمه خود ادامه دهید و بدانید که صحبت‌کردن در آینه فقط یک تمرین است.
3- مکالمه خود را بنویسید
یکی از راه‌های مناسب برای افراد خجالتی هنگام مکالمه تلفنی، نوشتن حرف‌هایی است که می‌خواهند بزنند. هنگام نوشتن مکالمه بر روی کاغذ یا صحبت‌کردن جلوی آینه به یک نکته مهم توجه کنید که بسیاری از افراد با اعتمادبه‌نفس نیز در زندگی خود مرتکب اشتباهات گوناگون می‌شوند. از همین رو اگر در ابتدا اشتباهات مختلف رخ داد، به این فکر کنید که سرزنش‌کردن خودتان هیچ تأثیر مثبتی در کاهش کم‌رویی شما نمی‌گذارد.
4-در گروه‌های دوستانه شرکت کنید
به دنبال گروه‌هایی باشید که در مورد یک موضوع با آن‌ها علایق مشترک دارید. مکالمات ابتدایی با افراد تازه اگرچه بسیار سخت است اما تلاش کنید تا به‌تدریج با افراد گروه ارتباط برقرار کنید. تلاش کنید در طول این مسیر نسبت به موضوع مشترک بین گروه اطلاعات زیادی را کسب کنید تا بتوانید فرصت بیشتری برای صحبت‌کردن داشته باشید.
سخن پایانی
خجالتی بودن موجب می‌شود تا افراد احساسات مختلفی مانند غم، بی‌کفایتی و… را تجربه کنند. والدین سرزنشگر، فقر و عوامل مختلفی موجب ایجاد کم‌رویی می‌شود. از همین رو روش‌های گوناگونی مانند شرکت در گروه‌های دوستانه مختلف طراحی شده تا افراد بتوانند میزان خجالتی بودن خود را کاهش دهند.
یکی از پیشنهادات ما برای تمرین غلبه‌بر خجالتی بودن، تهیه دوره سخنرانی و فن‌بیان است. با تقویت فن‌بیان و یادگیری شیوه‌های سخن گفتن، اعتمادبه‌نفس شما بیشتر خواهد شد و تلاش می‌کنید خجالتی نباشید.
