مدل طراحی نقشه زندگی (Life map) + معرفی اپلیکیشن

رسیدن به اهداف و خواسته‌هایمان نیازمند ایجاد یک برنامه‌ریزی معین و ساختار مناسب است. این امر اگرچه باید با مهارت‌های دیگر مانند استمرار، تلاش و… ترکیب شود اما می‌توان گفت که پایه و اساس رسیدن به اهداف ماست. از همین رو ساختارها و مدل‌های گوناگونی به وجود آمده‌اند که به ما در این زمینه کمک کنند. یکی از این ساختارها، مدل طراحی نقشه زندگی (Life map) است. با ما همراه باشید تا بیشتر با آن آشنا شوید.

تعریف مفهوم طراحی نقشه زندگی

نقشه زندگی در واقع نمودار یا مدلی است که به شما کمک می‌کند تا به ایده‌ها، افکار و اهداف خود نظم ببخشید. این نقشه به شکل یک نمودار درختی تهیه می‌شود که می‌تواند فرآیند تصمیم‌گیری و حل مسئله را برای شما آسان کند. در واقع می‌توان گفت که در موارد زیر می‌توانید از طراحی مدل نقشه زندگی استفاده کنید تا بهتر بتوانید آن‌ها را مدیریت کنید.

• فرآیند تصمیم‌گیری در مورد یک موضوع
• درگیری‌های ذهنی متعدد
• برنامه‌ریزی
• ارائه یک ساختار منظم به ذهن

مزایای طراحی نقشه زندگی

به‌طورکلی وقتی درباره یک موضوع فکر می‌کنیم، ممکن است راه‌حل‌های گوناگونی به ذهنمان بیاید. راه‌حل‌هایی که برخی اوقات تمام ذهن ما را به خود مشغول می‌کند و اجازه نمی‌دهد تا بتوانیم به ابعاد دیگر آن موضوع فکر کنیم. از همین رو در این شرایط طراحی یک نقشه زندگی (Life Map) می‌تواند کمک شایانی به ما بکند.

در واقع وقتی تمامی ایده‌ها و راه‌حل‌ها را در قالب یک مدل می‌نویسیم، ذهن ما فرصت پیدا می‌کند تا به راه‌حل‌های جدیدی بیندیشد. از همین رو می‌توان گفت که مدل طراحی نقشه زندگی می‌تواند موجب تقویت حافظه و پرورش ایده‌هایمان شود. مسئله مهم دیگر طبقه‌بندی‌کردن برنامه‌ها در ذهنمان است.

در طول روز ممکن است ما بخواهیم کارهای بسیاری انجام دهیم. وجود کارهای مختلف موجب می‌شود تا ذهنمان آشفته شود و نداند که کدام یک از کارها اولویت دارد. بنابراین با استفاده از طراحی نقشه زندگی، می‌توانیم اطلاعات مهم را به ترتیب اولویت‌بندی کنیم.

مراحل طراحی نقشه زندگی

برای طراحی یک mind map کافی است تا مراحل زیر را انجام دهید.

1. در مرکز صفحه یک کاغذ بدون خط، تیتر اصلی نقشه زندگی خود را بنویسید. بهتر است این کار را با ماژیک یا خودکار رنگی انجام دهید. همچنین کاغذ بزرگی را انتخاب کنید. زیرا شاخه‌های یک mind map گسترده است و نیاز به فضای زیادی دارد. تیتر اصلی شامل موضوع اصلی است.
2. پس از آن نوبت به موضوعات زیررده است. در واقع موضوع اصلی شما دارای زیرشاخه‌هایی مانند موضوع یک، موضوع دو و… است.
3. هر کدام از زیرشاخه‌های موضوع اصلی نیز دارای چندین ایده، دلیل، تصمیم، راهکارهای عملی و… است. برای هرکدام از موضوعات می‌توانید هر تعداد که می‌خواهید ایده یا واقعیت‌های مربوط به آن موضوع را بنویسید. موضوعات و ایده‌های دیگر را نیز تلاش کنید تا با خودکارهای رنگی بنویسید. این مسئله موجب می‌شود تا فضای mind map از حالت کسالت‌آور جدا شود.

آوردن یک مثال می‌تواند بهتر این موضوع را نشان دهد. تصور کنید که موضوع اصلی شما برای برنامه‌ریزی تناسب‌ اندام باشد. پس از نوشتن تناسب‌ اندام، می‌توانید برخی از اهداف خود مانند کاهش وزن، داشتن عضلات قوی و… را یادداشت کنید. برای رسیدن به این اهداف و غلبه‌بر ترس در طراحی نقشه زندگی، برنامه زمانی معینی تعیین کنید. مثلاً بگویید برای رسیدن به چنین اهدافی 2 سال زمان نیاز دارم. نترسید و هدف تعیین کنید.

پس از نوشتن اهداف نوبت به یادداشت دلایل انجام کار است. پنج دلیل اصلی که می‌خواهید به تناسب‌اندام برسید را بنویسید. فراموش نکنید که دلایلی که می‌آورید را صادقانه بنویسید. مثلاً اگر تحت‌تأثیر قضاوت‌ها و فضای جامعه می‌خواهید دست به چنین عملی بزنید آن را یادداشت کنید. اگر دلایل شما بیشتر بیرونی بود، توصیه می‌کنیم که در انجام موضوع اصلی صرف‌نظر کنید. در نهایت نیز نوبت به زیرشاخه برنامه‌ریزی می‌رسد. در این زیرشاخه فعالیت‌هایی که باید برای رسیدن به تناسب‌اندام انجام دهید را بنویسید.

اپلیکیشن‌های مناسب برای طراحی نقشه زندگی

ممکن است انجام مراحل گفته شده برای شما دشوار باشد. برخی افراد نیز چندان میانه خوبی با نوشتن ندارند. از همین رو تکنولوژی در این زمینه نیز به کمک انسان‌ها آمده است. اپلیکیشن‌هایی به‌منظور ساخت یک مایند مپ طراحی شده‌اند. در ادامه به این اپلیکیشن‌ها اشاره می‌کنیم.

اپلیکیشن mindmanager

این اپلیکیشن ساختاری شبیه به پاورپوینت دارد. به مدت 30 روز می‌توانید از آن رایگان استفاده کنید. در سایت mindmanager نیز انواع آموزش‌های نظری و مقالات درباره طراحی نقشه ذهنی یافت می‌شود.

اپلیکیشن coggle

Coggle یکی از بهترین اپلیکیشن‌ها برای mind map به‌حساب می‌آید. دسته‌بندی خودکار شاخه‌ها، داشتن آیکون‌های رایگان فراوان، امکان آپلود تصاویر بدون محدودیت، امکان ذخیره‌سازی فایل نهایی مایند مپ و… از جمله مزایای این اپلیکیشن است. شایان‌ذکر است که اپلیکیشن‌های دیگری مانند xmind و Ayoa نیز می‌تواند به شما کمک کند.

سخن پایانی

طراحی نقشه زندگی در واقع نمودار یا مدلی است که به شما کمک می‌کند تا به ایده‌ها، افکار و تصمیمات خود نظم ببخشید. ایجاد یک ساختار منظم در ذهن، اولویت‌بندی اطلاعات، پرورش ایده‌ها و… از جمله مزایای استفاده از این روش است. برای طراحی مدل نقشه زندگی می‌توانید هم این کار را به‌صورت دستی انجام دهید و هم اینکه از برخی از اپلیکیشن‌ها مانند coggle استفاده کنید.