کوچینگ فرآیندی گفتگو محور بین کوچ و مخاطبش است تا با ابزارها و مهارت هایی که دارد کمک کند فرد بتواند بهتر ببیند، بهتر فکر کند و تصمیم درست بگیرد. کوچینگ در ذهن اروپایی ها به معنی «راحت به مقصد رسیدن» می باشد. کوچ یا مربی به شما کمک می کند همیشه یک نقشه شفاف برای سریع تر به هدف رسیدن داشته باشید.
تاریخچه کوچینگ
استفاده روز افزون از اصطلاح کوچ از دهه ۱۸۸۰ شروع شد، اما در حقیقت قدمت آن به یونان باستان و حوادث و اتفاقات ورزشی در آتن برمی گردد. می توانید بخش هایی از این اطلاعات را در مقاله دیالوگ افلاطون مطالعه کنید.
در عصر جدید استفاده از این اصطلاح در بیشتر مواقع با ورزش حرفه ای همراه بود. کوچ یا مربی در سال های ۱۸۳۰ در دانشگاه آکسفورد به کار گرفته شد و منظور یک اصطلاح عامیانه برای معلم خصوصی بود. در ابتدای قرن ۲۰ و با توسعه روزافزون صنعت، دیدگاه های متعددی در رابطه با مدیریت به وجود آمد که نیاز به راه حل ها و متخصص های جدیدی داشت. کوچ یکی از راه حل هایی بود که به سیستم مدیریت اضافه شد.
کوچینگ حرفه ای نیز در اواسط سال ١٩٨٠ میلادی توسط توماس لئونارد (Leonard Thomas) در ایالات متحده آمریکا ایجاد شد. چند کوچ حرفه ای در سال ۱۹۹۵، ICF را به عنوان موسسه ای غیرانتفاعی پایه گذاری کردند تا کوچ های همکار با پشتیبانی از یکدیگر این حرفه را توسعه دهند.
ICF چیست؟
ICF یا (International Coaching Federation) فدراسیون بینالمللی کوچ می باشد.
درحالی که ICF توسط ۷۰ نفر داوطلب متخصص حمایت می شد و علاقه مندی به این رشته بسیار افزایش یافته بود، ICF جستجوی خود را برای تهیه تاریخچه کوچینگ حرفه ای آغاز کرد و با ایجاد فهرستی از صلاحیت های اساسی و ضوابط اخلاقی مرتبط، استانداردی را در زمینه کوچ به وجود آورد. «روند بازبینی رفتارهای اخلاقی» و «هیئت مستقل بازبینی» تأسیس شد و به مشتریان امکان داد تا موارد تخطی از اصول اخلاقی را گزارش دهند.
همچنین ICF برنامه استانداردی را جهت اعتبارسنجی برنامه های آموزشی ارائه شده توسط انجمن های دیگر تعریف نمود تا از هماهنگی آموزش کوچ ها اطمینان حاصل کند و مدرک رسمی ICF را ارائه داد که هر سه سال یک بار نیاز به تمدید دارد. تا سال ۲۰۰۰ میلادی، میزان عضوپذیری در سراسر دنیا به ۱۳۰ عضو در ماه افزایش یافته بود و تا اواسط سال ۲۰۱۸ به بیش از ۲۷۰۰۰ عضو رسیده است. هدف ICF ادامه روند افزایش عضویت در این نهاد است تا شیوه و حضوری یکپارچه و نفوذی حرفه ای برای کوچ ها ایجاد نماید.

کوچ حرفه ای از نگاه فدراسیون بین المللی کوچینگ
این فدراسیون دستورالعمل هایی را برای تمام کوچ ها تنظیم کرده و کوچ را این گونه تعریف می کند:
کوچینگ نوعی شراکت مستمر جهت کمک به مراجعه کنندگان است که فرد را به فکر وا می دارد و خلاقیت درونی آن را بیدار می کند تا به نتایج رضایت بخشی در زندگی شخصی و حرفه ای خود دست پیدا کند. در طول روند کوچینگ، مراجعه کنندگان آگاهی بیشتری به پتانسیل خودشان پیدا کرده و با عملکرد خود، کیفیت زندگیشان را بهبود می بخشند.
کوچینگ، در حقیقت یک ارتباط قدرتمند بین فرد و کوچ است. این دو برای بالا بردن سطح زندگی فرد با هم همکاری دارند و این فعالیت از طریق گفتگو، پرسش، تنظیم هدف، مسئولیت پذیری و تکنیک های عمومی انگیزشی، فرد را حمایت می کند تا وی کنترل و مسئولیت موفقیت خود را تحت کنترل بگیرد.
تخصص های کوچ به چند دسته تقسیم میشوند؟
کوچ و مربیگری هم مثل هر رشتهی دیگری، به مرور با حرفهای شدن و گسترش قلمرو فعالیتهایش، به زیرمجموعههای تخصصیتر اصطلاحاً « Sub-specialties» تقسیم شده است و انواع گرایشهای کوچینگ به وجود آمدهاند.
بعضی از این زیرمجموعهها بسیار تخصصی هم به نظر میرسند. به عنوان نمونه، کسانی امروزه خود را متخصص گریف کوچ معرفی میکنند و میگویند به عنوان گریف کوچ میتوانند به شکل تخصصی به انسانها برای عبور از مراحل اندوه و سختیهای از دست دادن کمک کنند. کاری که سالها رواندرمانگران مشغول آن بودهاند و هیچوقت مدعی نشدهاند چنین کاری، یک تخصص مستقل است.
معرفی انواع مدلهای کوچینگ
فرآیند کوچ بر اساس یک چارچوب مشخص علمی بر اساس انواع مدلهای علمی مورد تأیید انجام میشود. یک کوچ با توجه به شرایط موجود از یکی از این مدلهای کوچینگ استفاده میکند. مدلهای کوچینگ مختلفی وجود دارد که مهمترین آنها عبارتاند از:
- OSKAR Model
- CLEAR Model
- GROW Model
- STEPPA Model
- CIGAR Model
- FUEL Model
- SOLVE ACHIEVE Model

علاوه بر مدلهای کوچ موجود و معروف، برخی از کوچها بر اساس تجربه و دانش خود یک مدل اختصاصی ایجاد کرده و از آن استفاده میکنند. اصولاً تمام مدلهای کوچینگ از نظر ساختاری شباهتهای بسیاری باهم دارند، اما معمولاً هر کدام از آنها در نوع خاصی از انواع کوچینگ استفاده شده و کاربرد دارند.
انواع مختلف کوچینگ با رویکردی تخصصی و ارائه راهکارهای کارآمد در حوزههای مختلف ورود کرده و خدماتی را به افراد ارائه میدهد. کوچ زندگی، کوچ بیزینس و کوچ فردی، سه مورد از مهمترین انواع کوچینگ هستند که در ادامه به توضیح آنها میپردازیم.
کوچ زندگی یا لایف کوچ
یکی از اصلیترین انواع کوچینگ بوده و به نوعی سایر شاخههای کوچینگ را در خود دارد. کوچینگ زندگی، تقریباً به تمام جنبههای زندگی افراد، یعنی زندگی شخصی و حرفهای کمک میکند. لایف کوچ (Life coach) سبب میشود تا افراد بتوانند استعدادها و تواناییهای خود را شناسایی کرده و از آنها در جهت رسیدن به اهداف خود استفاده کنند.
کوچ بیزینس یا کوچ شغلی
این نوع کوچینگ به عنوان کوچینگ کسب و کار نیز شناخته میشود، نسبت به سایر انواع کوچینگ در ایران طرفداران بیشتری دارد. این نوع از کوچینگ مخصوص مدیران کسب و کارها بوده و با ارائه راهکارهای علمی سبب پیشرفت بیزینس میشود. در واقع این نوع از کوچینگ در شناخت اهداف کسب و کار، ایجاد استراتژی مناسب، موفقیت در برابر رقبا و افزایش سود، به مدیران کمک میکند.

کوچ فردی یا کوچ رشد و توسعه فردی
کوچینگ فردی یکی از دیگر از انواع کوچینگ است. کوچینگ فردی فرایند هدایت رشد و توسعه شخص در حوزههای شخصی و حرفهای است. این روش کوچینگ فرد را قادر میسازد تا اهداف خاصی از زندگی خود را شناسایی کرده و برای رسیدن به آنها تلاش کند. با کمک تکنیکهای ارائه شده در کوچینگ فردی شخص میتواند از آنها در جهت عبور از چالشها، پرورش تفکر خلاق و سازنده و ایجاد یک طرز تفکر مترقی استفاده کند. در ادامه لیستی از سایر انواع کوچینگ فردی آورده شده است:
- کوچ تحصیلی
- سلف کوچ
- کوچ موفقیت
- کوچ سازمانی
- کوچ شغلی
- کوچ رشد معنوی
- کوچ سلامت
- کوچ مدیران اجرایی
- کوچ رهبری
- کوچ عملکردی
- کوچ سازمانی
وظیفه کوچ چیست؟
کوچ با دو سوال اصلی که می توان آنها را به دو بخش گذشته و آینده تقسیم کرد. شما را وادار می کند در مورد مسائلی که ذهن شما را درگیر کرده به صورت مکتوب فکر کنید.
در سوالات مربوط به گذشته باید علت و ریشه اصلی مسئله را جستجو کرد که هدف از این کار شفاف سازی و در مرحله بعد خودشناسی است.
دسته دوم سوالات منطبق بر آینده هستند که شامل: رویا پردازی است. باید در مرحله دوم خود را چند سال بعد فرض کنید و ببینید در چه جایگاهی قرار دارید.
کوچ با بیان این دو سوال باعث می شود شما خوب فکر کنید، تحلیل انجام دهید در مورد مشکلی که پیش آمده و برای رسیدن به هدف راهحل های مختلف را تست کنید. مسائل ذهنی خود را بنویسید و در دسته بندی الگوهای ذهنی خود قرار دهید. کوچ باعث می شود دید هیجانی نداشه باشید و به حس اصلی خود نسبت به مسئله پی ببرید مثلا مرز بین خشم و ناراحتی بسیار کم است. برای اینکه بتوانیم ساختار ذهنی شما را مورد بررسی قرار دهیم، می تواندی در دوره کوچینگ موسسه آموزش عالی ثروت آفرینان پارس شرکت کنید.