انواع مدل های کوچینگ

 

پدیده کوچینگ در جوامع مدرن امروز از اهمیت ویژه ای برخوردار است و به همین دلیل تئوری‌های فراوانی در مورد آن مطرح شده است. همین دلیل باعث شد تصمیم بگیریم به طور مفصل در مورد جدید ترین انواع مدل های کوچینگ صحبت کنیم، به شما نیز پیشنهاد می کنیم که تا پایان این بحث با ماه همراه باشید.

معرفی انواع مدل‌های کوچینگ

• مدل کوچینگ T-GROW

مدل کوچینگ گرو (GROW) که توسط سر جان ویتمور شناسایی شده است، احتمالاً محبوب‌ترین و کاربردی‌ترین مدل کوچینگ بوده و می‌تواند به عنوان ساختار جلسات کوچینگ استفاده شود. مدل کوچینگ GROW زمانی مفید است که برای برگزاری جلسه کوچینگ به عنوان چارچوبی در نظر گرفته شود. به عبارتی، در پاسخ به این سوال که مدل کوچینگ GROW چیست، می توان این‌گونه پاسخ داد که مدل GROW ابزاری ساده و در عین حال قدرتمند برای ساختار جلسات کوچینگ است و یکی از انواع کوچینگ برپایه رشد شخصی و گروهی می‌باشد. تفاوت این شیوه کوچینگ با دیگر شیوه ها در مراحل و روش یادگیری آن می‌باشد. مدل GROW از چهار مرحله اهداف، واقعیت ها، گزینه ها و راه حل ها تشکیل می شود.

Goal	G
Reality checking	R
Option	O
What is to be done	W

 

• هدف: در ابتدا باید به خوبی مشخص شود که مراجع با چه هدفی به کوچ مراجعه کرده و قصد دارد در نهایت به کجا برسد.
• واقعیت: در مرحله دوم کوچ به مراجع کمک می‌کند تا با جایگاه و موقعیت کنونی خود آشنا شود، به مهارت‌ها، استعدادها و توانایی‌هایش پی ببرد و باورهای محدودکننده و موانع را بشناسد. فرد در این مرحله به خودشناسی می‌رسد.
• گزینه‌ها و انتخاب‌ها: در مرحله سوم ابزارها و گزینه‌های لازم برای رسیدن به هدف با توجه به توانایی‌ها و مهارت‌های فرد مشخص می‌شود.
• خواستن و اراده: و در مرحله آخر فرد با علم به این‌که برای رسیدن به هدف باید چه کارهایی انجام دهد، شروع به اقدام می‌کند تا اهدافش را محقق سازد.
• مدل کوچینگ RE-GROW

ممکن است کوچ به این مسئله پی ببرد که مراجع نتوانسته در جلسه اول از مسیر کوچینگ به خوبی اطلاع پیدا کرده و مسیر را درک کند. در این صورت کوچ در طی دو مرحله به مرور (review) و ارزیابی (evaluate) جلسه قبل می‌پردازد و بار دیگر مسائل مهم را گوشزد می‌کند و سپس به سراغ دیگر مراحل مدل گرو می‌رود.

• مدلOSCAR

مدل اسکار در سال 2002 توسط (Andrew Gilbert) و (Karen Whittleworth) معرفی شد. این مدل را برای بهبود عملکرد مدیران در سازمان‌ها معرفی کردند اما می‌توان آن را در جنبه‌های دیگر زندگی نیز به کار گرفت.

Outcome	O
Situation	S
Choices	C
Action	A
Review	R

 

• نتیجه: در ابتدا باید مشخص شود که مراجع قصد دارد در پایان به چه نتیجه‌ای (هدف) دست پیدا کند. دستیابی به نتیجه به کوچ کمک می‌کند تا جهت حرکت و مسیر را برای مراجع مشخص کند.
• موقعیت: باید در مرحله دوم مشخص شود که وضعیت و جایگاه کنونی مراجع چگونه است و تعیین شود که چه عوامل و موانعی باعث شده‌اند تا فرد تاکنون نتواند به هدفش برسد. با این کار شکاف موجود بین هدف و جایگاه کنونی فرد مشخص می‌شود.
• گزینه‌ها و انتخاب‌ها: اکنون باید شکافی که در مرحله قبل مشخص شده را با بهترین ابزارها و انتخاب‌ها پر کرد تا هدف محقق شود. برای این کار ابتدا باید تمام گزینه‌ها را جمع‌بندی و سپس مزایا و معایب تک‌تک آن‌ها را بررسی کرد. مراجع باید با رسیدن به خودشناسی، خودش ابزارها و ایده‌ها را پیدا کند تا به آن‌ها پایبند بماند.
• اقدامات: در مرحله چهارم باید با توجه به مرحله قبل شروع به اقدام کرد. برای رسیدن به بهترین نتیجه، باید متعهد بود و زمان شروع و پایان را در نظر گرفت.
• بازبینی: بخش پایانی مدل، مرور و بازبینی است. در این مرحله لازم است با تعیین زمان‌هایی برای گفت‌گو، کوچ به خوبی از مسیر مراجع باخبر باشد تا از مسیر منحرف نشود.

4. مدل clear در کوچینگ

کوچینگ مدل  CLEAR از پنج مرحله تشکیل شده است.

 

Contract	C
Lisetn	L
Explore	E
Action	A
Review	R

• قرارداد کوچینگ در این مرحله کوچ با صحبت درباره نحوه برگزاری جلسات شروع می‌کند و مواردی مانند ساعت و محل برگزاری جلسه کوچینگ، اصول اخلاقی و روند جلسات کوچینگ را بررسی می‌کند و تلاش می‌کند که تمامی مراحل را به صورت شفاف در قرارداد ذکر شود.
• گوش دادن این مرحله یکی از مهم‌ترین مراحل در این مدل است. در این قسمت کوچ سوالات قدرتمندی از فرد می‌پرسد و با احساس همدردی بسیاری به فرد گوش می دهد و با این کار کمک می کند که مشکلات او شفاف‌تر شود به طوری که فرد خودش شروع کند به دادن ایده جهت برطرف کردن دغدغه‌های ذهنی‌اش.
• کاوش کردن این مرحله یکی از پر چالش‌ترین و طولانی‌ترین مراحل در این قسمت است که به فرد این احساس داده می‌شود که آزادانه هرچه می‌خواهد بیان کند و در مورد تک‌تک چالش‌هایش صحبت کند. قدم به قدم مشکلات خود را شفاف تر کند و بتواند زیر و روی چالش خود را بررسی کند و در صورت نیاز از زوایای مختلف چالش خود را ببیند.
• اقدام این مرحله یکی از همان مراحلی است که اشتراک بین این مدل و مدل‌های دیگر به حساب می‌آید و در اکثر مدل‌های کوچینگ نیز وجود دارد و همین مسئله مهم بودن آن برای محقق کردن اهداف فرد را بیان می کند. برای رسیدن به اقدامات موثر نکات زیادی وجود دارد که کوچ به کمک آنها می‌تواند فرد را در جهت اقدامات همراهی کند.
• بررسی این مرحله آخرین قسمت از مدل CLEAR می‌باشد که در آن کوچ تمامی اتفاقاتی که در جلسه کوچینگ رخ داده است را مرور می‌کند. اقداماتی که فرد باید انجام دهد را بار دیگر بررسی می‌کند و هر دو مطمئن می‌شوند که همه قضایا شفاف است. همچنین کوچ در این مرحله از فرد می‌پرسد که آیا نیاز به پیگیری دارد و اگر نیاز داشت در طول هفته در چه روزهایی و به چه صورتی باید او را پیگیری کند. همچنین در این مرحله از فرد می‌خواهد که یک بازخورد درباره روند جلسه کوچینگ بدهد.

5. مدل ACHIEVE در کوچینگ

مدل بعدی کوچینگ ACHIEVE است و به ترتیب در هفت مرحله ارزیابی وضعیت فعلی، طراحی ذهنی خلاقانه، شفاف کردن اهداف، فکر چاره کردن، ارزیابی چاره‌ ها، طراحی برنامه، تشویق حرکت طراحی شده است

Access current situation	A
Creative  brainstorming	C
Hone goals	H
Initiate option generation	I
Evaluate options	E
Valid action program design	V
Encourage Momentum	E

• در مرحله نخست کوچ موظف است تا درک دقیقی از وضعیت فعلی سازمان و شرایط و موقعیت آن به دست آورد. همان‌طور که همه ما می‌دانیم نخستین گام در حل مشکل و یا بهبود یک وضعیت درک و آگاهی از مسئله است. در این مرحله کوچ می‌تواند از مدیران سؤالات باز بپرسد و با گوش‌دادن عمیق به پاسخ‌ها، به درک درستی از وضعیت فعلی سازمان برسد.
• مرحله دوم مدل کوچینگ ACHIEVET ایجاد یک طوفان فکری خلاقانه برای تغییرات اساسی و ارائه راه کارهای خلاقانه است. در این مرحله کوچ می‌تواند سؤالاتی باز بپرسد در مورد چالش‌های فعلی و اینکه چه چیزی نیاز به تغییر دارد؟ و یا این‌که چه جایگزین‌هایی برای این تغییرجود دارد؟ را مطرح کند.
• در فرایند کوچینگ با مدل ACHIEVE با استفاده از راه‌کارهای ارائه شده در مرحله قبلی در این مرحله اهدافی واقع‌بینانه، قابل‌اندازه‌گیری و دقیق و مشخص ایجاد خواهد شد. این مرحله به مدیران کمک می‌کند که تمرکز خود را از اهدافی که می خواهند رخ دهد و رخ ندهد در شغل‌شان کاملاً بردارند. ضمناً اهداف باید قابل دستیابی و واقع‌بینانه طراحی شوند و به عبارتی دیگر مشخصه اهداف SMART را داشته باشند.
• در این مرحله باید گزینه‌های مختلف و متعدد برای دستیابی به اهداف ایجاد و دسته‌بندی شوند. این‌جا کوچ با سوالات مختلف از مراجعان می‌تواند به گزینه‌های مختلف دست یابد. مثلاً با پرسش سوالاتی از مثل: برای دستیابی به این هدف چه گزینه‌های را در نظر دارید؟ چه ابزارها و یا منابعی را برای اهداف خود نیاز دارید؟ در این مرحله تمام گزینه‌های ممکن جمع‌آوری می‌شود و ارزیابی آن­ها به مرحله بعدی سپرده می‌شود.
• مرحله ارزیابی و دسته‌بندی گزینه‌هایی است که در مرحله قبلی جمع‌آوری‌ شده‌اند. کوچ در این مرحله فرد را برای دستیابی به بهترین گزینه ممکن برای دستیابی به اهداف مشخص شده همراهی می‌کند. در این مرحله گزینه‌ها دسته‌بندی و اولویت‌دهی خواهند شد.
• در این مرحله اهداف کلی به اهداف کوچک‌تر تقسیم شده و با یک برنامه عملیاتی که به شکل مکتوب یا تصویری و نمودار و چارت است اجرا خواهند شد. در این مرحله برای عملی کردن اهداف، نیاز به مهارت‌های جدید و آموزش در محل کار است که کوچ موظف است در این مسیر فرد را راهنمایی کرده تا اعتمادبه‌نفس کافی برای اجرایی کردن برنامه را پیدا کند.

 

• عمل‌کردن به اهداف و حرکت به سمت آن­ها (هم در جلسات کوچینگ و هم در فاصله زمانی بین آن) باید به طور مداوم تشویق شود. تا زمانی که اهداف مورد نظر حاصل نشده است باید به سمت آن­ها حرکت کرد. این مرحله برای آن در نظر گرفته شده است که از سستی و ناامید شدن در مسیر رسیدن به اهداف جلوگیری کند.

کار کوچ در این مرحله ایجاد انگیزه و تشویق افراد حتی با دستیابی به دستاوردهایی کوچک در مسیر تحقق هدف اصلی است. در این مرحله ارتباط مؤثر و دوستانه و درعین‌حال مستمر بین کوچ و مراجع کلید اصلی دستیابی به اهداف است.

6. مدل استپا در کوچینگ(STEPPA)

مدل بعدی کوچینگ STEPPA نام دارد. این مدل کوچینگ که در شش مرحله طراحی شده است در قیاس با سایر مدل ها محبوبیت بیش تری دارد و مراحل آن عبارتند از: موضوع، شناخت هدف، احساس، ادراک، طرح و برنامه و اقدام

Subject	S
Target identification	T
Emotion	E
Perception and choice	P
Plan	P
Amend or Action	A

• موضوع

کوچ بایستی از شرایط فعلی و تجربیات مشتری و یا تیم مطلع باشد زیرا دانستن مسائل ضروری برای کوچ نقش مهمی دارند. احساسات مرتبط و یا ناشی از وقایع در این مرحله از کوچینگ بسیار مهم هستند. کنترل و یا مدیریت این احساسات باید با ظرافت انجام شوند و درصورت عدم کنترل این احساسات به ایجاد محیطی منفی منجر می‌شود. در این مرحله از کوچینگ کوچ باید هر گونه احساساتی که بحث را منحرف میکند را جدا کند. این فرایند ممکن است مدتی طول بکشد زیرا کوچ بایستی موضوع مورد بحث را کاملا درک کند. در کوچینگ، درک و توجه نیز از عوامل مهم محسوب میشوند.

• شناسایی هدف

این مرحله از مدل کوچینگ STEPPA بسیار نیز مهم است. کوچ ها بایستی اهداف را مشخص سپس آن ها را ارزیابی میکنند. سپس برنامه عملی واقع گرایانه ای را اجرا کنند.

در این فرایند میتوان از روش SMART برای سازماندهی اهداف استفاده کرد.

برای شروع فرایند کوچینگ؛ کوچ باید به صورت جدی با فرد صحبت کند تا  خواسته‌های او و حداکثر توانایی او را درک کند. اهداف واقع بینانه در فرد انگیزه ایجاد می‌کنند.

• احساسات

احساسات هم دردند و هم درمان! زیرا در فرایند دستیابی افراد به اهداف خود، احساسات هم می‌توانند باعث انگیزه شوند و یا حتی آن را تخریب کنند بدین صورت ممکن است اثرات سازنده و یا مخربی از خود به جای بگذارند.

در صورت استفاده مثبت از احساسات در کوچینگ آن‌ها مانند محرکی در ایجاد انگیزه عمل می‌کنند تا شما به اهدافتان برسید. کوچ ها نیز می‌توانند در هدایت و تعبیر احساسات ناشی از مسیر پیش رویتان کمک کنند.

• ادارک و انتخاب

در  مدل کوچینگ STEPPA ادارک به منظور درک زمینه‌های وسیع‌تر موقعیت و اهداف مورد نظر فرد است. این‌که چگونه بر طرح کلی و اهداف اصلی او و بر احساسات و اهداف دیگران تاثیر دارد و یا چگونه مسیر موفقیت را هموار میکند؟

• برنامه ریزی

در مدل کوچینگ STEPPA  کوچ باید به فرد اعتماد کند و سکان کشتی را به دست او بسپارد تا با حمایت او خود فرد برای مسیرش تصمیم بگیرد. این برنامه کوچینگ شامل مجموعه‌ای از قدم‌ها و یا گام‌های مشخص و تعریف شده‌ای است که تحت کنترل خود فرد است. درواقع قبل از شروع مسیر کوچینگ تمامی تصمیمات باید مشخص شده باشند.

• سرعت

با تعیین بازه‌های زمانی و مهلت اتمام هر یک از کارها به صورت مجزا میتوان سرعت فرایند کوچینگ را مشخص کرد. افراد نسبت به اهداف کوتاه مدت و مقیاس های زمانی کوتاه‌تر احساس تعهد بیشتری دارند زیرا اهداف جزیی همیشه راحت‌تر به نظر می‌رسند. البته این بازه‌های زمانی و یا مهلت ها باید به صورت واقع بینانه‌ای مشخص شوند و نه اینکه بدون دلیل کوتاه باشند. مهلت اتمام کارها مانند نقاط عطفی در مسیر پیشرفت قرار دارند و می‌توان از آن ها مانند گزارش کارهای کوچکی برای بازنگری تاثیرات اقدامات قبلی استفاده کرد.

• اقدام

در اکثر موارد می‌توان امیدوار بود که پس از گذراندن مراحل مختلف کوچینگ، همه چیز آماده اجرا باشد. با این حال در برخی موارد شاید بهتر باشد که قبل از شروع کمی تأمل کنید و در صورت امکان مجدداً تعهد احساسی فرد را ارزیابی کنید تا اطمینان حاصل کنید که برای این برنامه هدف مناسبی تعیین کرده اید.